Sëmundjet kryesore të arrës
Sëmundjet tek pema e arrës mund të ndodhin për disa arsye: 

• për shkak të mungesës së dritës;
• tokës së dobët (toka jo pjellore);
• kujdes jo i duhur (zbatimi i një agroteknike jo të mirë);
• ndodhjes afër të ujërave nëntokësore;
• lagështisë së tepërt;
• shirave alkaline;
• ngricave të pranverës.

Bakterioza e arrës (Xanthomonas spp.)

Është sëmundje problematike në të gjithë botën. Bima është shumë e ndjeshme ndaj kësaj sëmundje gjatë periudhës së lulëzimit dhe kur pranvera dhe vera e hershme karakterizohen nga mot me lagështi.

• Infeksioni shfaqet herët në pranverë në fazën e shpërthimit të sythave.
• Në lastarët e rinj shfaqen lezione të gjatë 3 – 6 cm me ngjyrë të errët. Ky bakter sulmon gjethet, sythat, frutat dhe lastarët. Kultivarët me vegjetacion të hershëm janë më të rrezikuar se kultivarë me vegjetacion të vonët.
• Sëmundja zhvillohet shumë shpejt në rastet me temperaturë mesatare ditore 12o – 20oC për 13 – 14 orë ose dhe kur gjethet qëndrojnë të lagura për një periudhë kohore prej 8 -  12 orë. Shirat ndikojnë shumë në përhapjen e  infeksionit.
• Në një sezon me reshje të pakta rekomandohen 2 – 3 trajtime me preparate me bazë bakri, kurse në rast se kemi të bëjmë me një periudhë me shumë lagështi, trajtimet përsëriten në një interval nga 7 – 10 ditë, deri sa reshjet të ndërpriten. Kjo është masë e domosdoshme për mbajtjen e kësaj sëmundje nen kontroll.
• Trajtimi i parë bëhet në kohën e shpërthimit të sythave dhe vazhdon sipas kushteve të motit (lagështirës).

Kalbëzimi i rrënjëve (Phytophthora spp.)

Kjo është një sëmundje kërpudhore që stimulohet shumë në toka me përmbajtje të lartë të lagështirës dhe me mot të ngrohtë. Kërpudha sulmon sistemin rrënjor, dobëson shumë bimën duke e çuar në tharje. Sëmundja është e pashërueshme, prandaj këshillohet izolimi dhe shkulja e bimëve të prekura.

Antraknoza e arrës (Gnomonia leptostyla)

Sëmundja favorizohet shumë nga koha me lagështi dhe e ftohtë. Simptomat janë më të dukshme në gjethe dhe fruta. Fillimisht, në këto organe të prekura, formohen njolla të vogla, me ngjyrë të errët, në formë të rrumbullakët dhe kufizime me ngjyrë të verdhë. Shpesh shfaqen dhe lezione individuale të mëdha të gjethes duke çuar në tharjen e sipërfaqes së gjethes e më vonë të rënies së tyre. Infeksionet vazhdojnë edhe gjatë verës duke atakuar frutat me njolla të errëta në shark. Në rastet e një periudhe vegjetacioni me reshje dhe të freskët, të gjitha frutat mund të infektohen.

• Masat e luftimit janë të njëjta me ato të bakteriozës.
• Ndër masat agroteknike mund të përmendim menaxhimin e mirë të tokës në të cilën përfshihen: mulçërimi i tokës, ujitja e kontrolluar dhe drenazhimi për të ulur riskun e infeksionit.

Dëmtuesit kryesor të arrës

Flutura e bardhë amerikane

• Flutura e bardhë amerikane është një dëmtues polifag që dëmton (sipas burimeve të ndryshme) 250-300 specie bimore.
• Dëmtuesi zhvillon  dy deri në tre brezni në vit. Dimëron si pupë dhe në kushte natyrore, ata mund të përballojnë ngricat deri në -30°C, por janë shumë të ndjeshëm ndaj ndryshimeve të papritura të temperaturës në pranverë.
• Fluturat fluturojnë në fund të prillit - dekada e parë e majit, në muzg dhe gjatë natës. Në këtë fazë, dëmtuesi (insekti i rritur) është i bardhë, me një gjatësi të krahëve të shtrira  25-35 mm, në disa ekzemplarë madje deri në 40-50 mm, gjatësia e trupit është 9-15 mm. Insekti i rritur ushqehet me nektarin e bimëve të lulëzuar dhe nuk bën dëm. Dëmin e shkaktojnë larvat e këtij insekti. Femrat vendosit vezët në grumbullime 200-350 vezë, kryesisht në pjesën e poshtme të gjetheve. Një femër mund të vendosë deri në 1500 vezë. Vezët e vendosura janë sferike, të lëmuara, kaltëroshe ose të verdha, me diametër 0,5-0,6 mm. Çelja e vezës ndodh pas 14-25 ditë. Larvat  e reja janë me ngjyrë të gjelbër të verdhë; me moshën, ata fitojnë një ngjyrë kafe me lythat e zeza në anën e pasme dhe lythat portokalli në anët. Pjata e gjoksit dhe këmbët e barkut janë të zeza. Larvat jetojnë në koloni dhe dëmi i shkaktuar në gjethe është shumë i madh (gjethes i mbesin vetëm nervaturat).
• Për mbrojtjen përdoren masat agroteknike dhe kimike. Masat agroteknike përfshijnë: prerjen dhe shkatërrimin e degëve me fole vemje dhe kultivimim e hapësirave të rreshtit për kontrollin e barërave të këqija;
• Masat e kontrollit kimik për fluturën e bardhë amerikane, nëse është e nevojshme, zbatohen kundër secilës brezni të dëmtuesit gjatë zhvillimit të vemjeve të reja. Si rregull, trajtimi kimik përdoret për të shkatërruar vemjet e breznisë së parë. Mjetet e mbrojtjes, insekticidet ndaj vemjeve të breznisë së dytë zgjidhen në varësi të intensitetit të zhvillimit dhe numrit të dëmtuesve, sipas "Listës së pesticideve dhe agrokimikateve të lejuar për përdorim në Shqipëri". Për të parandaluar përhapjen e dëmtuesve në plantacionet e arrës, është e nevojshme të kryhen masa mbrojtëse me cilësi të lartë në pemët e tjera frutore fqinje.

Për preparatin, dozën dhe kohën e përdorimit konsultohuni me specialistin e mbrojtjes së bimëve që operon në zonën tuaj ose drejtohuni Ekspertëve të Qendrës ABA.

Krimbi i frutit (Cydonia pomonella)
Insekti i rritur është një flutur e cila shfaqet në fund të muajt maj e fillim të muajt qershor. Dëmi shkaktohet nga larvat, të cilat prekin frutin e arrës. Ky dëmtues shkakton dëmtime nga mesi i muajt prill dhe gjatë gjithë periudhës së verës, veçanërisht në kultivarët me fillim vegjetacioni të hershëm. 

• Për luftimin e këtij dëmtuesi rekomandohen kurthet me feromone të cilat vendosen herët në pranverë.
• Ky dëmtues mbahet nën kontroll nëpërmjet trajtimeve kimike (carbaryl) si dhe biologjike (Bacillus thuringensis).

Klikoni këtu nëse dëshironi të dini më shumë për Kultivarët kryesorë të arrës të përhapura në vendin tonë