Teknologjia e Kultivimit tek Mandarina




Mandarina është frut i pasur me vlera të larta ushqyese e curative, si dhe është e pasur me vitamina C, A, B dhe fosfor. Mandarina konsumohet e freskët ose në formën e lëngut, reçelit, likosë dhe shurupit. 

Përse është i rëndësishëm kultivimi i mandarinës në një ambjent të qëndrueshëm?
Kërkesat për tokën:

  • Mandarina rritet me sukses në të gjitha rajonet tropikale dhe sub-tropikale.
  • Mandarina mund të kultivohet në një larmi të gjërë tokash.
  • Tokat e mesme ose të lehta të kulluara mire, me pH 6.0 – 8.0, janë ideale për kultivim.

Përgatitja e tokës

  • Pastrimi dhe sistemimi i parcelës.
  • Analizat fiziko-kimike të tokës si pjellorisë, lëndës organike, pH, gëlqeres aktive.
  • Sigurimi 400-500 kv/ha pleh organik dhe 10-12 kv/ha plehra minerale për plehrimin bazë.
  • Përcaktimi i strukturës varietore, nënshartesës, distancave të mbjelljes, nevojës për fidanë.
  • Punimi i tokës qilizëm 70-80 cm në muajin gusht ose 50-60 cm në vjeshtë.
  • Diskimi kryq me disk të rëndë 20 cm + branë menjëherë pas rënies të shirave të para.
  • Shpërndarja e plehrave organo-minerale.
  • Plugimi 21-28 cm, 7-10 ditë pas diskimit të rëndë.
  • Grejderim dysh 7-10 pas punimit të zakonshëm.
  • Frezimi i tokës në thellësinë 16-20 cm, 5-7 ditë pas grejderimit.
  • Piketimi i tokës dhe hapja e gropave 50x50 cm.
  • Përgatitja e fidanit, mbjellja e shërbimet menjëhere pas mbjelljes në parcelë.

Mbjellja e fidanit

  • Fidani para mbjelljes i nënshtrohet një kontrolli fitosanitar (pastërti nga sëmundjet e dëmtuesit).
  • Dy tre ditë para mbjelljes në fushë fidanët ujiten në mënyrë që qeskat plastike dhe kubiku brënda tyre të ketë lagështinë e duhur.
  • Kur vendoset bima në vendin e mbjelljes pika e shartimit orientohet nga veriu, për të evituar ose pakësuar në minimum daljen e thithakëve tek zona e shartimit.

Koha 

  • Koha më e mire e mbjelljes është mars- prill.
  • Mbjellja e mandarinës në tetor-nëntor nuk këshillohet dhe konsiderohet me shumë rrezik.

Distanca e mbjelljes

  • Mandarina mbillet në formë katrore ose katërkëndëshi.
  • Në terren fushor dhe kodrinor të butë aksi kryesor do të jetë veriu.
  • Në terrene të tarracuara të përcaktuara bimët vendosen në vijën e izoipsit të tokës.
  • Përcaktimi i distancës është në funksion të kultivarit.
  • Zakonisht blloku mbillet në formë kuadrati me distance 5 x 5 (katror) ose 5 x 4 (drejtëkëndësh).
  • Pas mbjelljes bëhet një krasitje e lehtë e bimëve.

Specifikat e të ushqyerit të mandarinës
Plehu azotik

  • Zhvillon shpejt kurorën dhe shkurton periudhën jo produktive të rinisë.
  • Normat e plehërimit dhe koha e hedhjes është:
  • për mandarinën në prodhim hidhet 240 gr azot lëndë aktive/për rrënjë.
  • për mandarinën në rritje (jo prodhuese) 80-120 gr lëndë aktive/për rrënjë.
  • Lënda aktive për çdo rrënjë gjysma e dozës hidhet para lulëzimit dhe gjysma tjetër hidhet në dy duar.

Plehrimi fosfatik

  • Është i pazëvendësueshëm nga asnjë lloj tjetër plehu, sidomos për fazat e lulëzimit dhe pjekjes së frutave.
  • Normat e plehërimit dhe koha e hedhjes është:
  • për mandarinën në prodhim hidhet 250 gr P2O5 lëndë aktive/për rrënjë  në vjeshtë bashkë me plehun organik.
  • për mandarinën në rritje (jo prodhuese) 100-120 gr P2O5 hidhet lëndë aktive/për rrënjë.

Plehërimi potasik

  • Mandarinaështë specie që e shfrytëzon kaliumin më shumë se çdo specie tjetër.
  • Përdoret 100 gr (KO) lëndë aktive për çdo bimë në pranverë.
  • Për mandarinat në prodhim norma më racionale e plehrimit është 100-150 gr (KO) lëndë aktive/për rrënjë.

Ujitja 

  • Mandarina kërkon ujitje në intervale të rregullta.
  • Ujitja sigurohet në një interval prej 10 – 15 ditësh gjatë muajve të dimrit, ndërsa gjatë muajve të verës, sigurohet në një interval prej 5 – 7 ditësh.
  • Ujitja është e nevojshme për lulëzimin, frutifikimin dhe rritjen e duhur të bimëve.
  • Ujitja e tepërt mund të çojë në sëmundje si kalbja e rrënjës dhe kalbja e qafës së rrënjës.
  • Ujitja me frekuencë të lartë është e dobishme.
  • Uji i kripur është i dëmshëm për bimët e kultivuara.
  • Tharja e pjesshme e tokës në pranverë mund të mos ndikojë në bimë.

Vjelja 

  • Vjelja duhet të kryhet me kujdes për të evituar dëmtimet e frutave dhe depërtimin e parazitëve kërpudhore.
  • Vjelja duhet bërë në kohë të thate, ose të pritet derisa frutat të çlirohen nga kondesimet e ujrave.
  • Treguesi themelor për pjekurinë e mandarinës është përmbajtja e lëngut e cila është përcaktuar në këtë mënyrë: a) 33 % për varietete te tjera të manderinës dhe b) 40 % për varietetin Klementinat.

Klikoni këtu nëse dëshironi të dini më shumë mbi varietet e mandarinave të kultivueshme në kushtet e vendit tonë.

Data e publikimit: 11/12/2022


Lini një koment


Shpërndaj në rrjetet sociale:

Cili është mekanizmi i veprimit të rregullatorëve, si i ndajmë ato dhe ku përdoren?

Bazuar në mekanizmin e veprimit ndahen:

Lexo më shumë

Nematodat e agrumeve dhe menaxhimi i tyre

Përse duhen evidentuar prezencat e nematodave në agrume?

Lexo më shumë

KONTROLLI I MALSEKOS NË AGRUME

Cilat janë shenjat kryesore të kësaj sëmundje?

Lexo më shumë

KRASITJA NË AGRUME

Si ndikon krasitja në agrume?

Lexo më shumë