SHËRBIMET AGROTEKNIKE TEK SHEGA




Në këtë bimë, si edhe pemët e tjera frutore, kryhen një sërë shërbimesh agroteknike. Kryerja në kohë e cilësi e tyre do të garantojnë një pemishte të shëndetshme, futjen e shpejtë në prodhim, rritjen e jetëgjatësisë, periudhës prodhuese dhe mbi të gjitha sigurohet prodhim i lartë e cilësor.

Ndër shërbimet kryesore janë: punimi i tokës, plehërimi, ujitja, krasitja si dhe mbrojtja nga sëmundjet dhe dëmtuesit.

Sistemet e mbajtjes së tokës

  • Mbajtja e tokës tapet: Konsiston në mbajtjen e tokës në midis rreshta të mbuluar me barë i cili mbahet i shkurtër me kositje të herë pas hershme. Kositja mund të kryhet me krah ose mjete mekanike. Toka rreth trungut mbahet e pastër nga barërat e këqija (me herbicide ose punime).
  • Mbajtja e tokës ugar: Shumë kultivues preferojnë të mbajnë tokën ugar me anë të kultivimeve apo punimeve. Zakonisht punimet nuk bëhen të thella, sepse sistemi rrënjor i shegës nuk shtrihet në thellësi, kështu që punimet e thella dëmtojnë atë.
  • Mbjellja e kulturave ndërmjetëse: Zakonisht mbillen bimë bishtajore dimërore dhe tërfil, të cilat mbrojnë tokën nga erozioni. Gjithashtu ato mund të përdoren edhe si ushqim për blegtorinë ose si plehërim i gjelbër. Në rastet kur bishtajoret përdoren për plehërim të gjelbër, me kultivime apo punime bëhet copëtimi dhe përmbysja e tyre në kohën e lulëzimit.

Plehërimi i bimëve 
Në plehërimin e bimëve përdoret plehërimi kimik dhe ai organik. 

Për plehërimin kimik sasitë e rekomanduar të plehrave janë:

  • Për azotin 2 - 3 kv/ha në vit
  • Për potasin 1 - 2 kv/ha (në formën e sulfatit të potasit)
  • Për fosforin 0.5 - 1 kv/ha
  • Azoti aplikohet duke filluar në fillim të vegjetacionit dhe vazhdon gjatë gjithë periudhës me  ujitet e bimë deri në dy javë para vjeljes.

Tek kultivarët e hershëm bëhet plehërim azotik edhe pas vjeljes së prodhimit.

Këshillë: Plehërimi azotik duhet të jetë i kujdesëm, sepse teprimi me plehra azotike vonon pjekjen dhe ulin intensitetin e ngjyrës.

  • Potasi përdoret gjatë sezonit të ujitjes.
  • Kur fosfori përdoret si acid fosforik, ai aplikohet në dy duar. Dora e parë e fosforit hidhet në fillim të vegjetacionit dhe e dyta në fund të vegjetacionit. Plehërimi i fundit me acid fosforik përdoret për të pastruar sprucatorët e ujitjes.
  • Kur përdoren plehra komplekse ato hidhen në afatet e plehërimit azotik.

Plehërimi organik: Plehërimi organik është shumë i rëndësishëm për shegën. Vitin e parë përdoren 5 - 10 kg për bimë. Sasia e plehut shtohet çdo vit dhe kur shega hyn në prodhim të plotë sasi e plehut organik për çdo rrënjë është 40 - 45 kg. Plehu organik hidhet gjatë muajve nëntor – dhjetor.

Ujitja: Shega është bimë rezistente ndaj thatësirës. Ujitjet e tepërta e dëmtojnë këtë bimë dhe 600 mm reshje në vit janë të mjaftueshme për rritje, zhvillim e prodhim normal. Në sezone të thatë e të shoqëruara me temperature të larta ujitja është e domosdoshme.

Krasitja: Konsiston kryesisht në prerjen e degëve të tepërta dhe në formimin e një kurore jo shumë të dendur.

  • Shega është bimë që rritet në formë shkurreje dhe që ka tendencë të formojë shumë fundakë, të cilët dalin nga pjesa nëntokësore apo mbitokësore e trungut.
  • Me metodën tradicionale të kultivimit, në formë shkurreje, shegës i lihen 3 – 4 trungje kryesorë dhe këtyre u jepet forma e hapur kupore që të depërtojë sa më shumë dritë.
  • Në formën kupore të zakonshme, degët skeletore nuk duhet të dalin nga sytha fqinjë, për të siguruar hapësira sa më të mëdha ndërmjet degëve, sepse shega kërkon shumë dritë.
Mbajtja e shegës në  formë shkurreje
Mbajtje e shegës me një  trung me 3-4 degë  skeletore

Krasitja e shegës konsiston në largimin e thithakëve, rrallimin brenda kurorës, largimi i degëve të thara, të thyera dhe ekuilibrimi i degëve skeletore me anë të shkurtimit të vazhdueshëm.

 

Klikoni këtu nëse dëshironi të dini më shumë për Mbrojtjen nga sëmundjet dhe dëmtuesit tek Shega.

Data e publikimit: 25/04/2023


Lini një koment


Komente të mëparshme
Nje nga problemet e cfaqura kete vit eshte edhe kalbezimi i qafes. Nje prej agjenteve patogen eshte Fitoftora e qafes , por dyshohet de nje parazit kepurdhor me demtim te ngjashem ,i cili po kthehet ne problematik ne Turqi dhe Itali eshte edhe Coniella Granati. Perdorimi i OPTIX R DISPERSS ka rezultuar i sukseseshem

-Aleksander Kolaci


Shpërndaj në rrjetet sociale:

TEKNOLOGJIA E KULTIVIMIT TË CIANIT

Lule ciani ka përdorime të shumta. Lulet e kësaj bime mund të konsumohen të gjalla ose të gatuara. Petalet e lules përdoren në sallata për t’i dhënë një ngjyrë tërheqëse, por edhe në ëmbëlsira. Lulekina përdoret edhe në formën e çajit.

Lexo më shumë

CILA ËSHTË BIOLOGJIA DHE MASAT E KONTROLLIT TË RRËNJËNGRËNËSIT TË MISRIT?

Cila është biologjia dhe masat e kontrollit të rrënjëngrënësit të misrit?

Lexo më shumë

TEKNOLOGJIA E KULTIVIMIT TË LAVANDËS

Cilat janë disa nga arsyet kryesore të kultivimit të lavandës në vendin tonë?

Lexo më shumë

HIRI NË KASTRAVECIN E SERRËS

Hiri është një sëmundje shumë e rrezikshme që prek perimet e serës në përgjithësi

Lexo më shumë