VARIETETET, MBJELLJA DHE KULTIVIMI I RREPËS




Cila është struktura varietore e rekomanduar?

Kultivarët e ndryshëm të rrepës dallohen kryesisht në bazë të formës së frutrrënjorit, të ngjyrës së tyre dhe të periudhës së kultivimit.

Duke u bazuar në periudhën e kultivimit, ato ndahen në:

  • Kultivarë vjeshtorë konsiderohen me cikël dyvjeçar.
  • Kultivarë pranverorë me cikël njëvjeçar, sepse plotësojnë ciklin e plotë të tyre brenda vitit të mbjelljes.

Në bazë të formës së frutrrënjorit, kultivarët ndahen:

  • Kultivarë me rrënjë të rrumbullakët të shtypur, të cilët konsiderohen si më të përshtatshëm për kultivim pranveror, por mund të kultivohen edhe në vjeshtë;
  • Kultivarë me formë të rrumbullakët, të cilët mund të kultivohen si në vjeshtë, ashtu dhe në pranverë;
  • Kultivarë me frutrrënjor me formë të zgjatur; zakonisht janë kultivarë të tipit vjeshtoro-dimërorër dhe dallohen për qëndrueshmëri të madhe ndaj të ftohtit.

REKOMANDIM! FERMERI QË VENDOS TË MBJELLË RREPË, DUHET TË KETË PARASYSH KËTO VEÇORI TË SAJ:

  • Nuk duhet të përdoret plehërimi azotik në 3-4 javët e fundit, para vjeljes.
  • Kërkesat ujore janë të larta, prandaj një nga masat më të rëndësishme teknike është sigurimi në vazhdimësi i normave të larta ujore gjatë gjithë periudhës bimore e në veçanti në formimin në masë të frutrrënjorit. 

Cilët afate mbjelljeje rekomandohen në fushë?
Rrepa kultivohet kryesisht për prodhim vjeshtoro-dimëror. Për këtë arësye mbjellja duhet të bëhet duke filluar nga muaji korrik deri në shtator.

Mbjellja drejtpërdrejt me farë

Sa duhet të jenë distancat e mbjelljes?
Distancat më të rekomanduara të mbjelljes së rrepës janë në rreshta 20 cm. Dendësia më e përshtatshme, për të siguruar rritje të shpejtë dhe marrje të një prodhimi të lartë e cilësor, është 20-30 bimë/ m2. Dendësi më e vogël praktikohet më rrallë dhe vetëm në ato raste kur mbjellja bëhet në muajt janar-shkurt, për të marrë prodhim në pranverë. Sasia e farës që përdoret është 0.4-0.5 kg/dyn, kur mbjellja bëhet me dorë dhe 0.2-03 kg/dyn kur bëhet e mekanizuar. Në mbjelljet me makina me preçizion dhe farë të kalibruar e të veshur përdoret 0.08-0.1 kg/dyn. Thellësia e mbjelljes duhet të jetë 1-2 cm.

Çfarë shërbimesh agroteknike kryhen për rrepën në fushë ?
Shërbimet kulturale kanë të bëjnë kryesisht me luftimin e barërave të këqija, i cili mund të bëhet me mjete mekanike ose duke përdorur herbicide selektivë. 

Shërbime të dobishme rezultojnë edhe; 

  • Rrallimi i bimëve në rresht.
  • Plehërimi azotik i lëngshëm.
  • Ujitjet sipas nevojave.

CILAT JANË SËMUNDJET DHE DËMTUESIT E RREPËS NË FUSHË TË HAPUR? 
Rrepa, në përgjithësi, preket nga po ato dëmtues dhe sëmundje që dëmtojnë dhe lakrat e tjera.

Pse përbëjnë problem sëmundjet dhe dëmtuesit ?

  • Shkaktojnë ulje të ndjeshme të prodhimit.
  • Ulet vlera tregtare.
  • Ulen të ardhurat për njësi prodhimi

Hernia 

  • Është sëmundje shumë e rrezikshme që prek të gjitha lakrat, pra edhe rrepën dhe është e vështirë për t’u luftuar.
  • Efekt të mirë jep qarkullimi bujqësor shumëvjeçar, mbjellja e kultivarëve të qëndrueshëm si dhe trajtimi i tokës me avull të nxehtë dhe fumigantë.

Fuzarioza 

  • Është një sëmundje që shkakton zverdhjen e gjetheve dhe pengon rritjen e bimëve.
  • Efekt të mirë jep qarkullimi bujqësor shumëvjeçar, mbjellja e kultivarëve të qëndrueshëm
  • Luftohet mirë me fungicid me bazë sulfat bakri cuproxat

Vrugu 


Gjatë periudhës së vjeshtës, kur temperaturat ulen dhe lagështia e ajrit rritet, bimët mund të preken nga vrugu dhe alternaria, duke dëmtuar kryesisht gjethet. Efekt të mirë jep qarkullimi bujqësor shumëvjeçar, mbjellja e kultivarëve të qëndrueshëm, por pa neglizhuar përdorimin e preparatit me bazë oxiklorur bakri, pasi ka edhe efekt parandalues.

Afidet 

Në fazat e para të zhvillimit por dhe në vegjetacion, rrepa mund të preket nga disa dëmtues sikurse janë afidet. Luftohen me insekticide me veprim kontakti ose sistemik. Insekticidet biologjike me bazë Bacillus thuringensis, janë shumë të efektshme kundër larvave që dëmtojnë perimet e familjes kryqore. 

VJELJA, PËRPUNIMI DHE RUAJTJA E PRODHIMIT TË RREPËS
Vjelja e rrepës bëhet duke filluar nga muaji tetor deri në mars, mbas 60-80 ditëve nga mbjellja dhe mund të jetë;

  • E shkallëzuar;
  • E menjëhershme

Vjelja bëhet me anë të shkuljes së frutrrënjorëve që kanë arritur një diametër prej 6-10 cm. Mbas shkuljes sistemohen, bashkohen në tufa me nga 5-10 copë të njëjta secila, pastrohen nga dherat dhe pastaj dërgohen në treg.

Ruajtja e prodhimit; 

  • Drejpërdrejt në fushë, është një mënyrë e mirë, por cilësia e frutrrënjorëve në këtë rast, keqësohet shumë, për shkak të dëmtimeve nga parazitë të ndryshëm. Kjo e fundit është më e rekomandueshme sepse pjesa e rrënjes ndikon në ruajtjen më të gjatë të prodhimit.
  • Në magazina me klimë të kontrolluar, ato mund të ruhen në temperatura 0-1°C dhe lagështi relative të ajrit 95%.

Ruajtja mbas vjeljes së frutrrënjorëve pa gjethe, për një periudhë kohore 3-4 mujore, nuk paraqet ndonjë vështirësi të madhe.

Data e publikimit: 14/05/2023


Lini një koment


Shpërndaj në rrjetet sociale:

TEKNOLOGJIA E KULTIVIMIT TË CIANIT

Lule ciani ka përdorime të shumta. Lulet e kësaj bime mund të konsumohen të gjalla ose të gatuara. Petalet e lules përdoren në sallata për t’i dhënë një ngjyrë tërheqëse, por edhe në ëmbëlsira. Lulekina përdoret edhe në formën e çajit.

Lexo më shumë

CILA ËSHTË BIOLOGJIA DHE MASAT E KONTROLLIT TË RRËNJËNGRËNËSIT TË MISRIT?

Cila është biologjia dhe masat e kontrollit të rrënjëngrënësit të misrit?

Lexo më shumë

TEKNOLOGJIA E KULTIVIMIT TË LAVANDËS

Cilat janë disa nga arsyet kryesore të kultivimit të lavandës në vendin tonë?

Lexo më shumë

HIRI NË KASTRAVECIN E SERRËS

Hiri është një sëmundje shumë e rrezikshme që prek perimet e serës në përgjithësi

Lexo më shumë