VARIETETET, MBJELLJA DHE KULTIVIMI I LABOTIT




Cila është struktura varietore e rekomanduar?
Midis formave të labotit, tek ne dhe në vendet e pellgut të Mesdheut, më të përhapur janë:

  • Laboti i gjelbër (Atriplex hortense ssp. viridis Alef.). Vilet duar-duar, kur gjethet kanë arritur madhësinë dhe pjekurinë karakteristike.
  • Laboti i verdhë (Atriplex hortense ssp. lutens Alef.). Formon gjethe të gjera, me ngjyrë të gjelbër të çelët e deri në të verdhë, tepër të shijshme në ngrënie. Vilet me shkulje të bimës, kur ka një lartësi 20-30 cm dhe masë gjethore të plotë e të butë. Kjo është forma më e përshtatshme për kultivim në fushë të hapur. Rendimenti mund të arrijë 12-15 kv/dynym.

REKOMANDIM! FERMERI QË VENDOS TË MBJELLË LABOT, DUHET TË KETË PARASYSH:

  • Përgatitja e mirë e tokës është e rëndësishme për të garantuar mbirje të mira, rritje dhe zhvillim normal të bimëve.
  • Kërkesat ujore të labotit, janë të larta, prandaj dhe është e nevojshme të sigurohen kushte të mira lagështie, gjatë gjithë fazave të rritjes dhe zhvillimit të bimëve.
  • Mungesa e lagështisë në tokë, krijon strese të pariparueshme e të dëmshme për prodhimin, kurse teprica e lagështisë dëmton bimët.

Cila është Teknologjia e Kultivimit të Labotit?
Laboti mbillet drejtpërdrejt me farë. Për të patur prodhim për një periudhë më të gjatë, mbjellja bëhet duar duar.

Cilët afate mbjelljeje rekomandohen në fushë?

  • Mbjelljet herët në pranverë
    Në varësi të kushteve klimatike të zonës së kultivimit, në fushë, mbjellja bëhet:
    *Dora e parë mbillet nga 1-10 mars.
    *Dora e dytë, nga 1-10 prill.
    *Dora e tretë nga 1-10 maj.
    Mbjelljet e mëvonshme janë pa sukses, sepse japin bimë me më pak gjethe dhe krijojnë shpejt farë.
  • Mbjelljet në vjeshtë, mund të mbillet në dy duar:
    *E para nga 10-20 gusht.
    *E dyta, nga 10-20 shtator.

Sa duhet të jenë distancat e mbjelljes?
Mbjellja bëhet në vllaja, me shpërndarje të farës, në rreshta, me largësi midis tyre 30-40 cm për labotin e gjelbër dhe 20-30 cm, për atë me gjethe të gjelbër të hapur. Thellësia e mbjelljes 3-5 cm. Sasia e farës së nevojshme është 1-1.5gr/m². Bimët mbijnë pas 7-12 ditë, ka shumë rëndësi që vendi i mbjellë të mbahet i butë e i freskët, deri në mbirje të plotë.

Çfarë shërbimesh agroteknike kryhen për labotin në fushë?
Shërbimet agroteknike më të rëndësishme për labotin konsistojnë në ujitjet, prashitjet dhe plehërimet plotësuese. Ujitjet në vegjetacion bëhen sipas nevojave.

Kujdes! Gjatë ujitjeve duhet që në ngastër të mos krijohen pellgje e vatra ujëmbajtëse, ndërsa gjatë vjeshtës dhe dimrit duhet të mbahet në gadishmëri të plotë sistemi i kullimit. Kujdes i veçantë i duhet kushtuar luftimit të barërave të këqia. Barërat e këqija mund të luftohen me shkulje me dorë (në sipërfaqe të vogla) ose me prashitje, duke filluar dy-tre javë pas mbirjes së farës. Plehërimet gjatë periudhës bimore kryhen me kujdes, në kohë, e pa teprime.

Cilat janë sëmundjet dhe dëmtuesit e kolërabit në fushë të hapur?
Laboti, gjatë gjithë periudhës së kultivimit mund të dëmtohet nga sëmundje e dëmtues, megjithëse ka qëndrueshmëri të mirë ndaj sëmundjeve, temperaturave të ulëta dhe të larta.

Pse përbëjnë problem sëmundjet?

  • Shkaktojnë ulje të ndjeshme të prodhimit.
  • Ulet vlera tregtare
  • Ulen të ardhurat për njësi prodhimi

Në kushte të përshtatshme kultivimi, laboti preket shumë më pak nga sëmundjet dëmprurëse. Një nga sëmundjet kryesore kërpudhore që prek bimët e labotit është Pythium Ultimum. Sëmundja zhvillohet në temperatura 12-20°C dhe shkakton kalbëzim të kërcellit dhe të gjetheve.

REKOMANDIM! Të zbatohet me korrektësi qarkullimi bujqësor.
Luftimi; trajtime me Aliete Flash(Fosetyl aluminium), Captan, Tiram, Iprodione etj.

Sëmundje tjetër kërpudhore që dëmton labotin është Peronospora. Mund të shkaktojë dëme në kushtet e lagështisë së lartë dhe temperaturë 8-18°C. Masat agroteknike janë: Qarkullimi bujqësor, kullimi i përsosur i tokës dhe eleminimi i mbeturinave nga sipërfaqja e tokës. Lufta kimike: Trajtimi me preparate me bazë bakri ose me Ridomil(Metaloksil), Captan, Dakonil etj.

Afidet janë dëmtues që mund të shkaktojë dëme të mëdha në prodhimin e labotit. Masat agroteknike janë: Luftimi i barërave të këqija pasi bëhen bartës të afideve. Lufta kimike: Trajtimi me imidacloprid, fluvalinate, deltometrina, piretrina natyrale ej. Biologjikisht luftohen nga larvat e koçinelideve (Skymnus spp) dhe larvat e krizopes e sirfideve.

Parandalimi i sëmundjeve dhe dëmtuesve të labotit
Për të shmangur shfaqjen e sëmundjeve dhe dëmtuesve, si dhe për të patur prodhim sa më pastër të labotit, duke eleminuar ose minimizuar përdorimin e preparateve kimike, rekomandohen masat e mëposhtme parandaluese:

  1. Zbatoni teknika të mira kultivimi, ushqim të ballancuar, heqjen e barërave të këqija.
  2. Kontrolloni sëmundjet e shfaqura në kohën e duhur dhe hiqni bimët e dëmtuara në mënyrë që të mos infektoni bimët e tjera.
  3. Zbatoni qarkullimin bujqësor.
  4. Zgjidhni varietete rezistente ndaj sëmundjeve për mbjellje.
  5. Rrallimi i bimëve në mënyrë që bimët të mos hijezojnë njëra-tjetrën.
  6. Për sa i përket luftës kimike duhet të bëhet me kujdes dhe të ngelet si masa e fundit në radhë.

VJELJA, DHE RUAJTJA E PRODHIMIT TË LABOTIT
Vjelja e labotit, kryhet në një hark kohor mjaft të gjerë, në varësi të karakteristikave të kultivarëve dhe periudhës së kultivimit.

  • Vjelja e labotit gjethe gjelbër, bëhet duar duar duke i këputur me dorë gjethet, kur ato kanë arritur pjekurinë. Një bimë laboti mund të formojë 30-40 gjethe. Në varësi pjellorisë së tokës, periudhës së kultivimit dhe gjendjes së bimëve në vllaja, gjatë periudhës bimore mund të japë 6-10 duar vjelje.
  • Vjelja e labotit gjethe verdhë, bëhet duke shkulur bimët kur ato kanë arritur lartësinë 20-30 cm, kanë formuar plotësisht 7-10 gjethe dhe ende nuk kanë drunjëzuar kërcellin. Pastaj lidhen në tufa me 10-15 bimë dhe dërgohen në treg.

Pas vjeljes, këshillohet paraftohja në temperaturë 3-5°C dhe transportohet për të mënjanuar zverdhjen dhe vyshkjen e gjetheve. Laboti i vjelë mund të ruhet përrreth dy javë, në mjedise, me temperaturë 1-3°C dhe lagështi ajrore 90%. Prodhimi, në varësi të kultivarit të përdorur dhe periudhës së kultivimit, mund të shkojë 12-15 kv/dynym.

Data e publikimit: 21/01/2023


Lini një koment


Shpërndaj në rrjetet sociale:

TEKNOLOGJIA E KULTIVIMIT TË CIANIT

Lule ciani ka përdorime të shumta. Lulet e kësaj bime mund të konsumohen të gjalla ose të gatuara. Petalet e lules përdoren në sallata për t’i dhënë një ngjyrë tërheqëse, por edhe në ëmbëlsira. Lulekina përdoret edhe në formën e çajit.

Lexo më shumë

CILA ËSHTË BIOLOGJIA DHE MASAT E KONTROLLIT TË RRËNJËNGRËNËSIT TË MISRIT?

Cila është biologjia dhe masat e kontrollit të rrënjëngrënësit të misrit?

Lexo më shumë

TEKNOLOGJIA E KULTIVIMIT TË LAVANDËS

Cilat janë disa nga arsyet kryesore të kultivimit të lavandës në vendin tonë?

Lexo më shumë

HIRI NË KASTRAVECIN E SERRËS

Hiri është një sëmundje shumë e rrezikshme që prek perimet e serës në përgjithësi

Lexo më shumë